Ўзбекистонда 1 гектар экин майдонига ўғит сарфи деярли 254,5 килограммни ташкил этмоқда, бу эса умумжаҳон ўртача кўрсаткичларидан 74 фоиз юқори, Европа ва Марказий Осиё ўртача кўрсаткичларига қараганда эса 2,9 бараварга кўпдир.

Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти маълумотларига кўра, 2021 йилда жаҳон ўғит бозори тақчилликка дуч келган. Хусусан, 2022 йилда ўғит нархининг ўсиши сўнгги 70 йилдаги энг юқори даражага етган. Қайд этилишича, нархларга асосан халқаро таъминот занжирларининг узилиши ва газ нархининг ошиши таъсир кўрсатган. Бироқ, 2022 йилнинг иккинчи ярмида таъминот занжирлари тиклана бошланиши натижасида 2022 йил охирида Европада ўғит ишлаб чиқаришнинг тикланиши фонида нархлар барқарорлашган.

Мутахассисларнинг фикрича, экин майдонларида ўғитлардан қанчалик кўп фойдаланилмасин ҳосилдорлик ҳар доим ҳам юқори даражада бўлмайди.

«Ўғитларни қанча кўп қўлласангиз, шунча яхши ва юқори ҳосил бўладигандек туюлади. Бироқ, қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришида ишлатиладиган азотли ўғитларнинг ўртача олганда ярмидан ками ўсимликларнинг ўсишига ҳисса қўшади, қолганлари эса фақат сув ҳавзаларини ифлослантиради», — дейди мутахассислар.

Аниқланишича, «қанчалик кўп ўғит сарфланса, шунчалик яхши ва ҳосилдорлик ҳам юқори бўлади», деган қараш сабабли сўнгги 100 йил ичида сув, тупроқ ва ҳаводаги антропоген азот бирикмаларининг миқдори икки бараварга ошган.

Мутахассисларнинг таъкидлашича, озиқ-овқат хавфсизлигига путур етказмаган ҳолда ўғитлардан тўғри фойдаланишни тартибга солиш зарур. Хусусан, тупроқ ва тупроқ кимёсини мунтазам мониторинг қилиш ва ўғитлардан фойдаланишни мувозанатлаш қишлоқ хўжалигининг барқарор ўсишини таъминлаш ҳамда атроф-муҳитни муҳофаза қилиш имконини беради.

Аввалроқ Ўзбекистон озиқ-овқат хавфсизлиги бўйича 10 та мамлакат ичида биринчи ўринни эгаллагани, Ўзбекистон бўйлаб кузатилаётган аномал совуқ айрим турдаги озиқ-овқат нархларининг кескин ўсишига олиб келгани, шунингдек, Ўзбекистонда помидор нархлари қўшни Тожикистонга нисбатан 61 фоизга қиммат эканлиги ҳақида хабар берилганди.