Олимлар ҳаёт манбаларини аниқлаш учун Ер марказига қудуқ қазийди
Олимлар қудуқ қазимоқчи бўлган массив — бу тектоник плиталар бир-биридан ажралиб турадиган тектоник дарчадир
Азор оролларидаги Понта Делгада портидан апрель ойида бундан 20 йил олдин қазилган Атлантика океани тубидаги қудуқни янада чуқурлаштириш ишларини давом эттириш учун олимлар экспедицияси юборилади. Бу ҳақда экспедиция раҳбари геолог Питер Блюмга таяниб The Wall Street Journal хабар берди.
Гуруҳ таркибидан геологлар, миркобиолог ва бошқа олимлар ўрин олади. Улар Атлантика океанининг Шарқий қисми массивидаги қудуқни янада чуқурроқ қазиши керак. Ушбу массив океан тубидан, тахминан, 14 000 фут (4,3 минг метр) чуқурликда.
Экспедиция йўл олаётган қудуқ 20 йил олдин қазилган. Унинг чуқурлиги 1,4 минг метрни, диаметри эса 38 сантиметрни ташкил этади. Газетанинг ёзишича, уни 2057 метргача чуқурлаштириш режалаштирилган. Бурғуловчи ускуналар босиб ўтиши керак бўлган йўл Жаҳон савдо маркази миноралари баландлигидан (541 метр) ошиб кетади.
Қудуқни янада қазиш учун олимлар океан тубига бурғуловчи ускуналарни 1645 метргача туширади.
Олимлар қудуқ қазимоқчи бўлган массив — бу тектоник плиталар бир-биридан ажралиб турадиган тектоник дарчадир. Натижада Ер мантиясининг моддаси ер юзасига чиқади. Бундай дарчаларни бурғулаш ишлари давомида олимлар сайёранинг бошқача шароитда олишнинг имкони бўлмаган намуналари ички тузилмасини ўрганиш имкониятига эга бўлади.
Тадқиқотчилар режа қилинган чуқурлик тубидан денгиз суви ва минералларнинг аралашмаси, хусусан, оливиннинг Ерда ҳамда бошқа сайёраларда ҳаётнинг пайдо бўлишига туртки бўлиши мумкинлигини аниқлаш ниятида.
Олимлар мазкур реакция юз берадиган чуқурликка қадар боради, аммо у ердаги иссиқлик ҳаёт мавжуд бўладиган ҳароратдан юқоридир. Бундай чуқурликда топилган органик молекулалар ҳаётнинг пайдо бўлиш реакциясига кўмаклашади. Қудуқ тубидаги ҳарорат Цельсий бўйича 200 даражадан ошиши кутилмоқда.
Аввалроқ олимлар Ер айланиши тезлашганини маълум қилганди. Январь охирида Пекин университетининг икки олими — У Ян ва Сяодун Сун Nature Geoscience журналида мақола чиқарганди. Унда айтилишича, Ернинг ички ядроси секин айланишни бошлаган, шунингдек, ҳаракат йўналиши ҳам ўзгарган. Бундай омиллар таъсирида куннинг узоқлиги йил давомида миллисония улушида ўзгаради.
Эслатиб ўтамиз, 2022 йил сентябрда NASA раҳбари инсоният Ойда яшаши ва ўқишини айтганди. Шунингдек, Ойда одамлар яшаши мумкин бўлган жой аниқланганди.
