Аҳоли кайфиятига таъсир қилувчи соҳа: жамоатчилик транспортини яхшилаш бўйича Давлат раҳбаридан 10 та муҳим топшириқ

Шу боисдан ҳам сўнгги йилларда пойтахт ва ҳудудларда жамоат транспорти хизмати сифатини яхшилашга катта эътибор қаратилмоқда.

Хусусан, Хитойдан энг замонавий автобус ва электробуслар харид қилиниб, пойтахт ва ҳудудларда қатновга қўйилгани аҳоли учун катта қулайлик яратди. Натижада одамларнинг жамоат транспортига ишончи ортмоқда – шахсий автомобилдан кўра, жамоат транспортидан фойдаланишни афзал кўраётганлар кўпайяпти.

Тўғри-да, ёзда салқин, қишда иссиқ автобусда манзилга тез етиб олиш кимга ёқмайди? Аввалгидек, бекатларда кутишлар йўқ, тўловлар онлайн. Жамоат транспортида нақд пулга эҳтиёж йўқ. Хуллас, ёшу кекса жамоат транспорти хизматидаги бу ўзгаришлардан мамнун. Энди буни янада яхшилаш, аҳолининг талаб ва истакларидан келиб чиқиб, янги аҳоли массивларини қамраб олиш бўйича янги қатновларни жорий этиш, замонавий жамоат транспорти воситалари сонини ошириш, уларга техник хизмат кўрсатишни ривожлантириш зарур. Жамоат транспорти учун алоҳида йўлаклар ташкил қилиш масаласи ҳам катта аҳамиятга эга.

Бундан ташқари, аҳолининг йўл ҳаракати маданиятини ошириш, йўлларда ҳаракат хавфсизлигини таъминлаш, йўл инфратузилмасини яхшилаш каби долзарб масалалар ҳам бор.

Президент Шавкат Мирзиёев томонидан 9 июль куни ўтказилган йиғилишда ҳам йўл ҳаракати хавфсизлигини таъминлаш, инфратузилмасини яхшилаш ва тирбандликларни камайтириш чора-тадбирлари кун тартибида бўлди.

Йиғилишда маълум қилинишича, охирги 7 йилда йўлларни қуриш ва таъмирлашга 61 триллион сўм ажратилган.

Шаҳарларда жамоат транспорти учун махсус йўлаклар ташкил қилинди.

Йўлларда ҳаракат хавфсизлигини таъминлаш ва йўл маданиятини ошириш мақсадида ҳам зарур чоралар кўрилмоқда. Хусусан, ўтган ойда ҳайдовчиларга берилган қатор енгилликлар ислоҳотлар мазмуни жазолаш эмас, маданиятга чақириш устуворлигига асослангани намунасидир. Йўлларда ҳаракатланишни осонлаштириш мақсадида, йўл чизиқларини босиш ҳолатларини камера орқали фиксация қилиш бекор қилинди. Жамоат транспорти учун мўлжалланган тасмаларда кечқурун бошқа ҳайдовчилар ҳам юришига рухсат берилди. Шаҳарларда йўлларни кундузи таъмирлаш тақиқланиб, радар бор жойда йўл белгисини ўрнатиш мажбурияти белгиланди.

Давлатимиз раҳбари йиғилишда йўл-транспорт ҳодисалари оқибатларига ҳам тўхталди. Хусусан, ўтган йили 9 минг 364 та йўл-транспорт ҳодисаси қарийб 9 минг фуқаронинг жароҳат олиши, 2 минг 203 нафар одамнинг ўлимига сабаб бўлгани танқид қилинди. Авариялар сони юқори бўлган ва энг паст ҳудудлар маълум қилиниб, ушбу масалада асло хотиржамлик ва масълиятсизликка берилмаслик зарурлиги таъкидланди.

Шу мақсадда қуйидаги янги тартиблар жорий этилиши айтилди.

1. Президентимиз йўл инфратузилмасини яхшилаш орқали аварияларни камайтириш бўйича “Хавфсиз йўл” миллий дастури бошланишини эълон қилди. Мазкур дастур доирасида “Хавфсиз йўл ва хавфсиз пиёда” республика жамғармаси фаолияти қайта ташкил қилинади.

   Йўл инфратузилмасини яхшилаш мақсадида йил якунигача ер ости ва ер усти қайрилиш ҳамда пиёдалар ўтиш жойлари, замонавий нур қайтарувчи йўл белгилари ва чизиқлари бўйича эҳтиёж ўрганилиб, техник-иқтисодий асос ишлаб чиқилиши билдирилди.

2. Жамоат транспорти хизмати сифатини яхшилаш масаласига алоҳида эътибор қаратилди. Эндиликда ўрта ва узоқ масофага қатнайдиган жамоат транспортини ривожлантириш бўйича янги тизим жорий қилиниши, Тошкент шаҳри ва вилоятлараро қатнов бўйича алоҳида ёндашув бўлиши маълум қилинди.

   Билдирилишича, пойтахт жамоат транспорти ягона агломерация тизимига ўтиб, Тошкент вилоятининг барча туташ ҳудудларини қамраб олади. Бунинг учун, Тошкент халқа йўлигача келаётган 20 та автобус йўналиши 15-20 километрга узайтирилади, 6 та янги маршрут қўшилади. Бу эса Тошкент вилояти аҳолиси учун катта қулайлик яратади.

   “Маршрутлар узайса, кутиш вақти кўпаяди”, деб аҳоли хавотирга тушмасин. Сентябргача пойтахтга 200 та, кейинги йили яна 1 мингта автобус олиб келамиз”, – деди давлатимиз раҳбари.

   Ўзгаришлар ҳам узоқ куттирмайди. Янги тизим пойтахт ва Тошкент вилояти учун 1 сентябрдан, йирик шаҳарларда эса келаси йили 1 январдан жорий қилинади.

3. Шаҳарлар ва вилоятлараро жамоат транспорти қатновларини жонлантириш мақсадида бу йўналишдаги автобус ва микроавтобуслар учун йўловчи бошига субсидия берилади.

   Шунингдек, автобус ва микроавтобуслар утилизация йиғимидан уч йиллик имтиёзга эга бўлди. Жамоат транспортига божхона божидан уч йиллик имтиёз берилди.

4. Йиғилишда жамоат транспортини қулай ва хавфсиз қилиш бўйича ҳудудларда бошланган яхши инновацион тажрибаларга ҳам эътибор қаратилиб, Тошкент шаҳрида 200 километр йўл, 4 та кўприкни таъмирлаш учун Хитойдан 300 миллион доллар инвестиция жалб қилиниши билдирилди.
5. Ривожланган давлатлар тажрибасидаги “ақлли светофорлар” тизимига ҳавас қилардик. Ушбу тизим орқали йўллардаги тирбандликлар самарали бошқарилиши кўп эътироф этиларди.

   Йиғилишда билдирилишича, пойтахтдаги тирбандликларни камайтириш мақсадида “Интеллектуал транспорт” ахборот тизими ишга туширилади. Ушбу тизимга Тошкент шаҳридаги 700 дан зиёд чорраҳа ва улардаги барча светофор, фото ва видеокузатув мосламалари уланиб, транспорт оқимига қараб светофорларни масофадан бошқариш ҳисобига тирбандликлар 25-30 фоизга камайиши мумкин.

6. Йиғилишда давлатимиз раҳбари “парковкалар” муаммосига ҳам эътибор қаратди. Хусусан, айрим вазирлик ва идоралар, ҳокимликлар маъмурий биноси жойлашган кўчалар ёпиб қўйилгани, уларнинг ходимлари йўлни “парковка” қилиб олганидан аҳоли норози эканини таъкидлади.

   Президент топшириғига кўра, 15 минг нафар ҳайдовчилар ўртасида ўтказилган сўровда пойтахтда ҳам, йирик шаҳарларда ҳам қонуний “парковкалар” етишмагани учун улар машинасини йўл бўйига қўйишга мажбурлигини билдирган.

   “Умуман, оддий ҳайдовчилар дардини эшитадиган одам, мулоқот платформаси йўқ”, – деди Президент.
   Мутасаддиларга барча ташкилот ва маҳаллалардаги асоссиз қўйилган тақиқловчи белгиларни олиб ташлаш, аҳолига ноқулайлик яратаётган “парковкалар” ҳудудларида фото ва видео камералар ўрнатиб, жазо муқаррарлигини таъминлаш вазифаси қўйилди.

7. Энг диққатга сазовор жойи, давлат хизматчилари жамоат транспортида юриш бўйича намуна бўлиши кераклиги қайд этилди. Эндиликда Ҳукумат қарори билан тасдиқланган рўйхатдан ташқари раҳбарларнинг хизмат машинасига йўлларда устунлик берилмаслиги белгиланди.
8. Ҳайдовчилар ўртасида ҳуқуқбузарликлар содир этилишининг олдини олиш, йўлларда ҳайдовчилик маданиятини ошириш, ашаддий ҳуқуқбузарларга қонун кучини кўрсатиш юзасидан янги тизим жорий этилиши таъкидланди. Бунинг учун “Сурункали қоидабузарлар” дастури ишга туширилиб, қонунга беписанд ҳайдовчиларга 1 йилгача жаримадан чегирма бермаслик, 6 ойгача ҳайдовчилик гувоҳномасидан маҳрум қилиш ва ҳатто ҳайдовчилик ҳуқуқидан маҳрум қилиш бўйича қонунчиликка ўзгартириш киритиш мақсадга мувофиқ экани қайд этилди.
9. Президентимиз замонавий йўллар қурилаётгани, юқори хавфсизлик мосламалари мавжуд машиналар сони ҳам кун сайин кўпайиб бораётгани сабабли тезлик масаласида янгича ёндашувлар кераклигини таъкидлади.
10. Маълум қилинишича, пиёдалар, айниқса ёшларнинг маданияти ва йўл ҳаракати қоидалари ҳақидаги билимларини ошириш мақсадида янги ўқув йилигача мактаб ва боғчаларда ҳаракат хавфсизлиги бўйича дастурлар тубдан янгиланади.

    Эндиликда мактаб ўқувчилари ва маҳалладаги ёшлар ўртасида “Яшил чироқ” мусобақалари қайта тикланиб, республика ғолибларига Президент совғаси берилади.

Давлат раҳбарининг жон куйдирганича ҳам бор. Йўл қоидасига риоя этиш, йўлларда ҳаракатланиш маданияти миллатнинг ташқи имижига ҳам таъсир этувчи масала. Йўл маданияти аҳоли кайфиятига, кишиларнинг хавфсизлигига, инсон вақтининг сарфланишига, оилалар тўкислиги ва болалар бахтиёр улғайишига таъсир этади. Бу эса жамиятда тартиб ва бирдамликнинг борлигига хизмат қилади. Юртимизга келган меҳмонлар йўл ҳаракати маданиятимизга қараб бизга баҳо беришади.

Йўл инфратузилмасининг ривожланиши, жамоат транспорти тизимида хизмат кўрсатувчиларни қўллаб-қувватлаш эса иқтисодий тараққиёт баробарида, аҳолида ижобий кайфиятнинг барқарорлигига ишлайди.

Давлатимиз раҳбарининг мазкур масалаларга қаратган алоҳида эътиборида ҳам, аввало, инсонларни рози қилиш, юрт тараққиётида транспорт тизими имкониятларидан тўғри ва оқилона фойдаланиш каби мақсадлар мужассам.