Украина ва БМТ экспертларининг фикрича, Каховка тўғонининг қулаши ва сув омборининг дренажланиши (ЗНПП) Запорожия атом электр станциясининг юқори оқимидаги хавфсизлигига бевосита таҳдид солмайди, балки унинг келажаги учун узоқ муддатли таъсир кўрсатади.

Украинанинг «Энергоатом» атом энергетика корпорацияси Европадаги энг йирик атом электр станциясидаги вазият назорат остида экани ҳақида баёнот берди. Халқаро атом энергияси агентлиги экспертлари вазиятни кузатиб боряпти ва ядровий хавфсизлик учун ҳеч қандай хавф йўқлигини айтишмоқда.

Аммо хавфсизлик ва заводнинг келгуси йилларда қайта ишга тушиши эҳтимоли бўйича узоқ муддатли хавотирлар мавжуд. Собиқ реактор оператори ва заводда смена бошлиғи вазифасида ишлаган Олексийнинг таъкидлашича, Россия босқинидан кейин станциядаги олтита реакторнинг барчаси ишлашдан тўхтаган.

Реакторлардан бештаси «совуқ тўхташ» ҳолатида бўлиб, тўлиқ ўчирилган. Олтинчиси эса «иссиқ ўчириш» ҳолатида бўлиб, +200°…+250°С ҳароратда сақланади.

Ўтган йилнинг март ойида Россия кучлари станцияни эгаллаб олган, сўнг уни тарк этган эди. Ҳозир Украинанинг бошқа нуқтасида бўлган Олексий охирги реактор ёпилиши кераклигини, станцияда барча реактор ядроларини салқин сақлаш учун етарли ресурслар борлигини айтди.

Менимча, тўғоннинг шикастланиши заводга дарҳол таъсир қилмайди, чунки реакторлар заводда жойлашган хавфсизлик тизимлари томонидан совутилади. Завод диаметри икки ёки уч километрга тенг бўлган совутадиган кўлга эга.

Энергоатом баёнотида айтилишича, совутиш кўли 16,6 метр (54,5 фут) баландликда тўлдирилган. Бу электр станциясининг эҳтиёжлари учун етарли.

Запорожия атом электр станцияси ёнида сув омбори сатҳидан юқори бўлиши мумкин бўлган сунъий ҳовуз мавжудлиги ва реакторлар совуқ ҳолда тўхтаб қолгани ҳақиқатга яқин, — дейди Украиналик ядрошунос Мариана Буджерин.

Олексийнинг айтишича, вақт ўтиши билан совиган кўлдаги сув буғланади. Агар, кўлни Каховка тўғони юқори оқимидаги улкан сув омборидан тўлдириб бўлмаса, турбиналар ва электр станциясини ишга тушириб бўлмайди.

Агар руслар Каховка билан шундай қилсалар, Запорожия реактор блокларини портлатиб юбормасликларига кафолат йўқ. Бу янги Чернобилга сабаб бўлмайди, балки ундан ҳам каттароқ бўлган офат, Украинага катта бузилиш, маҳаллий ифлосланиш ва узоқ муддатли зарар келтиради.