Туристлар Ўзбекистонга қадимги шаҳарларни, бозорларни, ўзбек халқининг барча колоритини кўриш учун келади. Бироқ меҳмонларнинг кўпинча йўналишлари — Самарқанд, Бухоро, Хивага боғлиқ. Шунингдек, Тошкент вилоятини ҳам камситиш керак эмас, чунки бу ерда ҳам кўплаб номаълум ва ҳайратланарли жойлар бор, деб хабар беради Bugun.

Ҳудуддаги ягона сардоба

Тошкент вилоятининг Оҳангарон туманидаги Қайнар қишлоғида сардоба деб номланган ноёб иншоот мавжуд — бу ердаги қуруқ ичимлик сувини йиғиш, сақлаш ва ишлатиш учун ерга кўмилиб, тош гумбаз билан ёпилган бассейн. Бу ҳудудда сақланиб қолган ягона сардоба ҳисобланади.

Куполли иншоот (гумбаз) худди шу номли калитнинг устига, Оҳангарон дарёси ўнг ярим терассасига қурилган. Гумбаз булоғи кичик Амонқулсой сув оқимини таъминлайди. Бу ҳудудда сақланиб қолган ягона сардоба бўлиб, XVIII-XIX асрларга тааллуқлидир.

Тошкент вилояти маданий меросни муҳофаза қилиш ва экспертиза бошқармаси бошлиғи Илҳом Темировнинг сўзларига кўра, бу ердан қадимги карвон йўлларидан бири ўтган. Йўл Фарғона водийси ва қадимий Чоч (Тошкент)ни боғлаган ва энг хавфсиз ҳисобланган.

Совет ва ўзбек олимлари Евгений Массон 1929 ва 1934 йилларда Қайнарга ташриф буюрган ва иншоот Қўқон хонлиги даврида қурилган деган хулосага келган. Аммо Қўқон хонлиги архитектураси ўша пайтдаги Санкт-Петербург билан деярли бир хил бўлган. Ушбу сардоба қурилишда XIV асрдаги мусулмон кирпичларидан фойдаланилган. Маҳаллий кексалардан билиб олдикки, иншоот Темурийлар даврига тааллуқли. Манба яқинида Темурийлар сарбозлари дафн этилган икки қабристон бор, буни биз экспертиза орқали тасдиқладик, — деб маълум қилди Илҳом Темиров.

2018-2019 йилларда иншоот қайта таъмирланган. Илгари у бироз бошқача кўринишга эга бўлган: тепасида гумбаз бўлган. Сардоба ичида қоронғу эди. Кундузи қуёш нурлари тирқишлардан кириб, ўз аксини ёритган. Сув ифлосланмаслиги ёки зарарланмаслиги учун илгари одамлар шундай иншоотлар қуришган.

Агар сардоба яқинидаги тоғ тепасига чиқилса, эски масжид, карвонсарой ва танга алмаштириш пунктининг изларини кўриш мумкин. Оҳангарон туманида жами 228 дан ортиқ археологик ёдгорликлар мавжуд, — дея қўшимча қилди Илҳом Темиров.

10 метрлик қабр

Оҳангарон туманидаги Сусам қишлоғида Пайғамбар ота дафн этилган муқаддас жой мавжуд. Унинг ҳақиқий исми Жиржис бўлиб, у 4-5 асрларда шу ерларда яшаган ва чорвадорлик ва деҳқончилик билан шуғулланган. Ривоятларга кўра, уни пайғамбарлар сафига қўшишган, бироқ бу одам ва жой ҳақида аниқ маълумот йўқ.

Муқаддас жойнинг қўриқчиси ва қараб турувчиси Дилмурод Аҳмедовнинг айтишича, қабрнинг узунлиги 10 метр, аммо марҳумнинг бўйи 4,15 метр бўлган. Унинг айтишича, муқаддас кишиларга ҳурмат ва эҳтиром туфайли, Темурийлар сулоласи вакиллари уларнинг қабрларини узайтиришган.

Бу муқаддас жой кўп йиллардан бери мавжуд. 1992 йилда реконструкция бошланган ва 2002 йилдан буён халқ хизматида. Бу ерга Ўзбекистоннинг барча бурчакларидан зиёратчилар келади, ҳатто Ҳиндистон, Россия, Озарбайжон ва Туркиядан ҳам меҳмонлар бўлган, — деб тушунтирди Аҳмедов.