АОКАда 2024 йил 6 август куни «Ўзбекистонда норасмий ва яширин иқтисодиётни баҳолаш натижалари» мавзусида матбуот анжумани ўтказилди. Бу ҳақда Bugun.uz муҳбири хабар берди.

Маълум қилинишича, анжуманда Статистика агентлиги раҳбари ва ходимлари, Халқаро валюта жамғармаси эксперти, республика вазирлик ва идоралари ҳамда оммавий ахборот воситалари вакиллари иштирок этган.

Таъкидланишича, мамлакатимизда амалга оширилаётган ислоҳотларнинг янги босқичи сўнгги йилларида миллий статистика соҳасини ривожлантириш ва статистик маълумотлар қамровини кенгайтириш борасида тизимли ислоҳотлар олиб борилмоқда.

Статистика агентлиги томонидан норасмий иқтисодиётни баҳолашни такомиллаштириш ва яширин иқтисодиётни баҳолаш бўйича қуйидаги ишлар амалга оширилди:

• 2020 йилнинг 20 июнидаги «Ўзбекистон Республикасида яширин иқтисодиёт улушини қисқартириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги 394 сонли қарорига мувофиқ, собиқ Давлат статистика қўмитаси таркибида «Яширин иқтисодиётни статистик баҳолашни мувофиқлаштириш» бўлими ташкил этилди;
• Жаҳон банки ва Халқаро валюта жамғармасининг техник кўмак миссиялари жалб этилди;
• Халқаро экспертлар билан ҳамкорликда «Кузатилмайдиган иқтисодиётни статистик баҳолаш бўйича услубий низом» ишлаб чиқилди;
• 2020 йилнинг август–сентябрь ойларида Қашқадарё вилоятида ва 2021 йилнинр май–июнь ойларида Наманган вилоятида жисмоний ва юридик шахсларнинг норасмий ва яширин фаолиятини ўрганиш бўйича танланма статистика кузатувлари ўтказилди;
• 2023 йилнинг август ойида республикамизнинг 165 та тумани бўйича 7 мингдан зиёд уй хўжаликларида транспорт, яшаш ва овқатланиш, маданият, таълим ва соғлиқни сақлаш хизматларига қилган харажатларни ўрганиш бўйича махсус танланма статистика кузатувлари ўтказилди.

Ҳисоб-китоблар натижаларига кўра, норасмий иқтисодиётда яратилган ялпи қўшилган қиймат ҳажми 2023 йилда 26 трлн сўм қўшимча аниқлик киритилди. Амалдаги 297,3 трлн сўмдан 323,3 трлн сўмга ошди. Шундан, хизматлар соҳасида 6,7 трлн сўм, қурилиш ишлари соҳасида 14,3 трлн сўм, саноат тармоғида 4,9 трлн сўм қўшимча баҳоланди.

Шунингдек, Ўзбекистон  ҳажми 2023 йилда қўшимча ЯИМ 125,6 трлн сўмга ошди ва жами 1 192,2 трлн сўмни ташкил этди. Аҳоли жон бошига ЯИМ ҳажми қўшимча 3,4 млн сўмга ошиб, 32,7 млн сўмга етган.

Маълумот ўрнида, юқоридаги статистик ҳисоб-китоблар Ўзбекистон статистика тарихида илк бор амалга оширилди.