8:06 | 02.03.22

                       

Археологлар 4000 йил аввал яшаган аёл қандай кўринишда бўлганини кўрсатди — фото

Аёл қиёфасини тиклаш учун 2 йил вақт кетган

Швеция музейи 4000 йил аввал тош асрида яшаган аёл қиёфаси қандай бўлганини намойиш қилди. Бу ҳақда «National Geographic» хабар берди.

Фото: «Getty Images»

Келтирилишича, ташқи кўриниш устида таниқли 3D рассом, сўнгги 20 йил ичида юздан ортиқ қадимги одамларнинг қиёфасини қайта тиклаган археолог-реконструктор Оскар Нильссон ишлаган.

Аёлнинг қолдиқлари тахминан юз йил олдин Швеция шимоли-шарқидаги ўрмонларнинг чуқурлигидаги тош билан қопланган қабрдан топилган.

Фото: «National Geographic»

Унинг ёнидан швед тадқиқотчиларининг фикрига кўра, 7 ёшли боланинг суяк қолдиқлари аниқланган ва у аёлнинг ўғли бўлган. Археологларнинг фикрича, улар 430 километр узунликдаги Индальсэльвен дарёси бўйлаб кўчманчи ҳайвонларни кузатиб юрган овчилар гуруҳига мансуб бўлган.

Аёл 30 ёшида дафн этилган, олимлар ўлим сабабини аниқлай олмаган. 2020 йилда қадимий одамларнинг юзларини реконструкция қилиш билан танилган археолог Оскар Нилссон қолдиқларга қизиқиш билдирган. Таъкидланишича, 4 минг ёшли тош давридаги аёл ва ўғилининг қолдиқлари Швециянинг мазкур ҳудудида топилган энг қадимги скелетлардир.

Аёлнинг бош суяги вақт ва атроф-муҳитнинг салбий омилларининг артефактларга таъсирини минималлаштирадиган шароитларда бўлган учун яхши ҳолатда бўлган. Оскар Нилссон аёлнинг бош суягини 3D сканердан ўтказган ва унинг нусхасини 3D босиб чиқарган. Шундан сўнг юзни тиклаш усулларидан фойдаланган ҳолда у лой билан юз мушакларини шакллантирган. Уларни пластилин қатлами билан қоплаб, устидан тери рангидаги силикон қуйган. Аёл ҳаётлигида бўйи бир ярим метрдан баланд бўлгани, тиши олдинга чиқиб тургани, бурни қийшиқ, кўзлари пастроқ, пастки жағи оғир бўлганини қўшимча қилган.

Таъкидланишича, суяклар яхши сақланиб қолган бўлса-да, олимлар фойдаланишга яроқли ДНКни ажратиб ололмаган. Бу аёл териси ва сочининг рангини кимёвий усулда аниқлаш мумкин эмаслигини англатади. Бироқ Нилссон тарихий миграция нақшларини таҳлил қилиб, унинг териси оқ ва қора сочлари бор деган хулосага келган.

Фото: «National Geographic»

Мавзуга доир хабарлар билан танишинг: