Ўзбекистонга Россиядан нефт етказиб бериш ҳажмини 2024 йилда бир миллион тоннага етказиш режалаштирилмоқда. Бу ҳақда кеча, 3 ноябр куни Россиянинг Москва шаҳрида имзоланган уч томонлама ҳужжатда қайд этилган.

Ҳужжатни Россия энергетика вазирининг биринчи ўринбосари П. Сорокин, Ўзбекистон энергетика вазирининг биринчи ўринбосари А. Аҳмадхўжаев ва Қозоғистон энергетика вазири ўринбосари Э. Аккенженов имзолаган.

Ҳужжатда келишувни амалга оширишда «Омск – Павлодар – Чимкент – Шагир» нефт қувури орқали юк ташишни таъминлашга алоҳида эътибор қаратилган.

Шартномада томонларнинг узоқ муддатли асосда 2024- ва ундан кейинги йилларда нефт хомашёси етказиб беришни 1 миллион тоннага етказиш бўйича тижорат шартномаларини амалга оширишда ҳар томонлама ёрдам кўрсатиши белгилаб қўйилган. Жумладан, нефт хомашёсининг ўзаро мақбул нархини келишиш ҳамда унинг ҳажмини оширишни ҳисобга олган ҳолда, томонларнинг мамлакатлари ҳудуди бўйлаб нефт хомашёсини тўлиқ ҳажмда тўсқинликсиз ташиш таъминланади.

Шартнома қуйидаги мақсадларни амалга оширишга имкон беради:

• 2023 йилнинг 6-7 октябр кунлари бўлиб ўтган муҳокамалар чоғида уч давлат раҳбари ўртасида эришилган келишувни тезкорлик билан амалга ошириш;
• транспорт харажатларини ҳисобга олган ҳолда, темир йўл орқали етказиб беришга нисбатан арзонроқ бўлган нефт қувурлари таъминотини ривожлантириш;
• Ўзбекистон ҳамда чегарадош ҳудудларнинг нефт қувурлари инфратузилмасини ривожлантиришга кўмаклашиш;
• нефт хомашёси билан барқарор таъминлаш ва мамлакатда юқори сифатли бензин ҳамда бошқа ёқилғи-мойлаш материалларини ишлаб чиқариш ҳажмининг ошиши муносабати билан Ўзбекистондаги нефтни қайта ишлашга ихтисослаштирилган иккита заводнинг ишлаб чиқариш самарадорлигини юксалтириш;
• бензин ишлаб чиқаришнинг кўпайиши Ўзбекистонда ёқилғи қуйиш шохобчалари тармоғини ҳам кенгайтириш имконини яратади. Бу эса хизмат кўрсатиш ҳамда ёқилғи сотиш географияси бўйича аҳолига сифат жиҳатидан янги хизматлар кўрсатиш имконини беради;
• Россия нефт хомашёсининг барқарор таъминоти мавжуд нефтни қайта ишлаш қувватларини модернизация қилишга, шунингдек, янгиларини қуриш ва юқори қўшимча қийматга эга экспорт маҳсулотлари ишлаб чиқаришни кенгайтиришга ёрдам беради.

Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Ўзбекистонда газ ва нефт қазиб олиш ҳажми камайгани маълум қилинганди. Шунингдек, яқинда Россия бензин ва дизел экспортига чеклов жорий қилганди.